Trước và trong tết, cái dạ dày ngán ngẩm bởi… kính thưa các loại thịt và chả mà phần lớn đều có các chất phụ gia giữ thực phẩm dùng được lâu nhưng làm sức khỏe người dùng… mau suy sụp.

Trong khi ai cũng “hô” thèm cá thì những con tàu cỡ nhỏ đánh bắt gần bờ “ứng” ngay: hàng trăm ký cá rựa được thu hoạch sau những chuyến biển ngắn, sáng đi trưa về. Làng xóm chộn rộn hẳn lên bởi tâm lý đầu năm “ăn gỏi cá rựa nhựa sống tràn trề”.

Cá rựa… đệ nhất gỏi


Sở dĩ có tên cá rựa là do thân hình cá khá giống với cái rựa, một vật dụng hàng ngày mà bất cứ nhà nào ở thôn quê cũng có. Cái rựa dùng để đốn củi, còn cá rựa thì… đốn mấy anh chàng thuộc phái… lai rai vì hễ nghe “gỏi cá rựa” là mắt anh nào anh nấy sáng rực như… đèn pha.

Gỏi cá nói chung, nếu lủi thủi làm một mình thì chán lắm. Còn khi đã “hú” anh em thì chỉ mất khoảng mười lăm phút. Gian bếp rộn ràng tiếng nói tiếng cười. Các “công đoạn” làm cá, lóc thịt, xắt cá, nặn nước cốt chanh, cho cá ra đĩa, rải hành tím đã xắt lát, rắc bột bánh tráng giòn, rang đậu phộng, nhặt rau…mỗi đứa mỗi tay chút xíu là xong. Những cái linh tinh vừa kể ai làm cũng được.

Riêng nước chấm thì phải có một anh “chuyên trách” đàng hoàng bởi “cốt lõi” của gỏi là nước chấm. Nước này được vắt từ gỏi sau khi đã chín tái do chanh. Phi tỏi với một ít dầu. Đổ nước gỏi vào và nêm nếm.

Tất cả… nín thở nhìn anh “thợ” chế biến. Hễ thấy cái đầu anh này gật gật là cả nhóm rật rật bày mâm ra liền. Cơm chấm cơm thì chán phèo, nhưng gỏi cá rựa chấm nước cá rựa thì ngon tới mức chỉ chấm thôi chưa đủ mà… xin lỗi, phải bưng cả chén của mình lên, húp cái “roạt” mới đã.

Ăn gỏi cũng có “phương pháp” nữa đó. Trải bánh tráng ra, lấy gỏi làm nhân, xung quanh là rau sống. Quấn lại, tém hai đầu sao cho cái cuốn nhỏ nhắn, thon thả. Giờ thì chỉ việc cho cuốn “tắm” trong chén nước chấm để cảm nhận rất nhiều cái “đã”.

Người ăn nghe miếng cá rựa ngọt thơm, phảng phất hương vị nồng nàn của rau húng, rau quế...Thỉnh thoảng gặp lát hành kèm hạt đậu phộng giòn, nghe dậy mùi cay thơm, beo béo. Ai không muốn cuốn gỏi bằng bánh tráng thì thả gỏi với rau vào chén, chan nước trộn đều rồi và. Ăn kiểu gì cũng ngon bởi theo những “gỏi thủ”, cá rựa là… danh ngư, xếp hạng nhất trong các loại gỏi cá, bất kể cá biển hay cá đồng.

Trần Cao Duyên
Nguồn thanhnien.com.vn