Nước sinh hoạt bị nhiễm mặn, nhiễm phèn nên hơn một ngàn hộ dân ở xã Phổ Thạnh (Đức Phổ) phải sống trong cảnh thiếu nước sạch trầm trọng. Dù biết sử dụng nguồn nước bị nhiễm phèn, nhiễm mặn ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, nhưng nhiều gia đình vẫn phải "cắn răng" sử dụng.

Những ngày trung tuần tháng 9, chúng tôi có dịp về xóm Cồn, thôn Thạch Bi 1, xã Phổ Thạnh. Gặp chúng tôi ở đầu xóm, khi biết chúng tôi đến tìm hiểu về vấn đề nguồn nước trong xóm bị nhiễm phèn, bà Nguyễn Thị Mùa như được khơi đúng "mạch nguồn". "Người dân chúng tôi ở đây khổ lắm, đất đai chật hẹp, nguồn nước nhiễm mặn nên không thể đóng giếng được. Người dân chúng tôi sinh hoạt nhờ nguồn nước được dẫn về từ công trình nước sạch do Nhà nước đầu tư. Thế nhưng bao lâu nay nguồn nước này bị nhiễm phèn nặng, dân chúng tôi lo lắm"- bà Mùa nói như than với chúng tôi.

Như để minh chứng cho lời nói của mình, bà dẫn chúng tôi về nhà chỉ cho xem nguồn nước vàng ngầu mà bà và nhiều hộ dân ở đây đã dùng bao lâu nay. Vừa múc nước từ trong bể ra, bà Mùa vừa lắc đầu ngán ngẩm: Chú xem, nước vàng khè vàng khẹt, mùi tanh rất khó chịu thế này làm sao mà dùng được, phải lọc qua hai ba lần mới dùng được.

Xô chậu chứa nước, nền gạch bị ố vàng do phèn

Chỉ vào những vật dụng bị nhuộm màu vàng khè của phèn, bà Mùa cho hay: Hầu hết các vật dụng tại nhà từ ống nước, bồn nước, tường cho đến nền xi măng gần chỗ giặt rửa cũng đều phủ một màu vàng ố do phèn, dù bà chùi rửa thường xuyên.

Tận mắt chứng kiến những hình ảnh như thế đủ để chúng tôi hình dung được nguồn nước ở đây nhiễm phèn nặng thế nào. Rót cốc nước mời chúng tôi nhưng bà Mùa cũng rụt rè vì nước sau khi đun sôi, vẫn còn mùi tanh.

Dù nguồn nước bị nhiễm phèn khá nặng, thế nhưng không còn cách nào khác, hơn 128 hộ dân ở xóm Cồn đành phải chọn cách sống chung với phèn. Từ tắm, giặt cho đến ăn uống, sinh hoạt hằng ngày. "Tội cho mấy đứa cháu nhỏ, nhà đã nghèo, sắm được cái áo trắng đi học, nhưng được vài ba bữa , qua mấy lần giặt thì đã  ngã sang màu cháo lòng"- ông Võ Đông Quang- một hộ dân ở xóm Cồn cho biết.

Theo ông Quang, hầu hết người dân ở đây đều có dụng cụ lọc nước, nhà nào không xây bể lọc thì mua các dụng cụ để lọc nước rồi mới dám dùng. Quả thực, vào bất cứ nhà nào trong xóm Cồn, điều mà bất cứ ai cũng có thể nhận biết và thấy đầu tiên là những chiếc bể lọc nước hay những chiếc máy lọc nước. Nhiều người ví nó như là “sản phẩm truyền thống” của xóm. Những đứa trẻ sinh ra ở đây khi chưa biết mặt con chữ thì đã biết cách lọc nước, gạn phèn!
 
Rời khỏi xóm Cồn, chúng tôi tìm đến những hộ dân ở thôn Thạch Bi 2- nơi đây người dân cũng đang đối mặt với những khó khăn, do nguồn nước đang bị nhiễm mặn và nhiễm phèn trầm trọng.

Vừa mở vòi lấy một ít nước trong bồn chứa, bà Nguyễn Thị Đặng ở thôn Thạch Bi 2 vừa bảo chúng tôi nếm thử rồi nói tiếp: Đó, nước mặn chát như nước muối thì làm gì được. Nấu nước uống cũng không được. Tắm rửa, giặt giũ cũng không được. Vì nước nhiễm mặn rít rịt nên khó chịu lắm.

"Ở đây bây giờ trừ giặt giũ, tắm rửa, tưới tiêu vườn tược trong nhà người ta mới dùng nước giếng còn nấu ăn hay nước uống người ta mua nước bình về dùng. Cũng có nhiều gia đình khó khăn không thể mua nước lọc đành phải uống nguồn nước bị nhiễm mặn."- bà Đặng cho biết.

Để "giải cứu" mình trước tình trạng nhiễm mặn, nhiễm phèn ngày càng trầm trọng, nhiều hộ gia đình khoan giếng mới, hoặc rút ngắn độ dài ống nhựa của giếng thế nhưng vẫn không mấy hiệu quả. "Mỗi lần thuê thợ khoan giếng lại mất cả gần triệu bạc. Mỗi lần rút ngắn giếng cũng mất hơn 100 nghìn, nhưng chỉ được một thời gian, sau đó thì đâu cũng lại vào đấy, nước lại bị nhiễm mặn"- ông Lê Viết Hồng ở thôn Thạch Bi 2 nói với chúng tôi.

Hầu như nhà nào ở xóm Cồn cũng trang bị cho mình thiết bị lọc nước.

Nhiều đại lý kinh doanh mặt hàng nước lọc trên địa bàn xã Phổ Thạnh trở nên đắt hàng. "Hiện số lượng tiêu thụ nước lọc đóng bình của các cơ sở kinh doanh tăng hơn gấp 2, 3 lần so với thời điểm trước kia"- anh Nguyễn Văn Hùng- một chủ đại lý nước lọc cho hay.

Theo ông Nguyễn Kỳ - Chủ tịch UBND xã Phổ Thạnh cho biết: Có thể, cùng với mật độ dân số khá đông kết hợp tình trạng nắng hạn kéo dài thời gian qua đã làm suy kiệt mạch nước ngầm dẫn đến tình trạng xâm nhập mặn, phèn. Hiện, ước tính có khoảng trên 1.000 hộ dân sống ở các thôn: Thạch  Bi 1, Thạch Bi 2, La Vân và khu làng cá Sa Huỳnh bị ảnh hưởng và đang thiếu nguồn nước ngọt trầm trọng

"Trước nhu cầu bức thiết của người dân, chính quyền địa phương đã có kiến nghị vấn đề này lên cấp trên và UBND tỉnh đã thống nhất cho chủ trương xây dựng hồ chứa nước Cây Xoài kết hợp cung cấp nước sạch có công suất 90 m3/ ngày cho bà con nhân dân. Tuy nhiên do nguồn vốn chưa được phân khai nên công trình chưa khởi công xây dựng được"- ông Kỳ cho biết thêm

Mong muốn có được nguồn nước sạch để sử dụng là khát khao của nhiều hộ dân Phổ Thạnh

"Mong các cấp ngành sớm hỗ trợ nguồn kinh phí để nhanh chóng triển khai xây dựng công trình nước sạch, giúp người dân an tâm trong cuộc sống. Đây là niềm mong muốn của hàng ngàn hộ dân và chính quyền địa phương rong thời điểm này"- Chính quyền địa phương và nhiều hộ dân ở Phổ Thạnh kiến nghị.