Thằng bé tướng gầy còm lúc nào cũng lẻo đẽo đi theo chị của nó. Ba nó đã đi ra khơi, còn mẹ nó đã ra chợ buôn bán từ sáng sớm. Chỉ còn hai chị em nó ở nhà với những trò chơi của trẻ con. Gọi  thêm vài đứa bé cùng xóm đến sân nhà cùng chơi, nấu cơm bằng nồi đất nung bé xíu;  chị của nó cũng vo nắm gạo như mẹ đã từng làm, bỏ vào trong nồi đất, đặt lên trên một cái lò đất cũng bé tí tẹo, tụi trẻ cùng nấu. Cả nhóm cố lấy hơi ngắn ngủi của mình thồi vào trong lò cho lửa lừng, mong cho cơm nhanh chín. Cơm sôi cả nhóm reo lên

- Sôi rồi ! mở nắp ra mau !

Một đứa nhanh nhẹn chạy đi tìm một lá dừa tươi, tước hết phần lá, lấy cọng bẻ đôi làm thành đôi đũa, bằng đôi tay bé xíu xới từng hạt gạo đang nóng. Có hạt thì còn sống, có hạt thì vẫn nở bình thường. Nước cạn, chị thằng bé ra vẻ tinh tường, cũng bắt chước mẹ của mình làm động tác dần cơm. Cũng lấy một lớp tro nóng lấp lên trên nắp nồi, cả nhóm háo hức chờ đợi cơm chín. Trong lúc chờ đợi, bọn trẻ tranh thủ nghĩ ra một trò chơi khác. Con gái thì điệu đà lấy trong túi quần của mình một chuỗi “dây thun” thật dài, bắt đầu nhảy dây. Con trai thì chơi bắn bi dưới gốc mận trước sân nhà. Riêng thằng bé không biết tham gia vào trò chơi nào, nó ngồi một mình với cuốn truyện mà ba của nó mới mua cho ngày hôm qua

Vùng biển vào mùa hè thật mát mẻ và yên bình. Những ánh nắng xuyên qua tán lá làm thành những ngôi sao lấp lánh như pha lê. Thằng bé vừa đọc truyện vừa nghĩ ngợi một điều gì đó, đôi mắt nó sáng ngời. Không gian êm ả, thời gian tưởng chừng như yên lặng. chỉ có  sóng và gió dập dìu như chiếc nôi của mẹ trong đêm khuya. Thằng bé không quan tâm đến những gì xung quanh mình, nó bị cuốn hút trong cuốn truyện được viết bằng giấy lán, nó yêu và quý biết nhường nào từng trang giấy, từng hình ảnh, từng nhân vật trong truyện. Thằng bé yêu sách, yêu vở từ ấy.

Mặc dầu chưa tới tuổi đến trường, thằng bé ngồi đợi ba nó từ biển khơi về, để xin ba cho con được đi học… Từ lâu ba của thằng bé đã ôm ấp trong lòng niềm mong muốn cho con được đi đến trường và ước mơ xa xôi hơn, ông mong con mình được học cho đến nơi đến chốn. Ông nghe thằng bé muốn đi học, ông phấn khởi lắm. Tối hôm đó,  có một thầy giáo tên là Sơn được ba thằng bé mời về để hỏi thầy về vấn đề đi học của thằng bé. Thầy Sơn bảo cho gặp thằng bé. Thằng bé thấy thầy giáo thì sợ lắm, nó cứ nấp dưới cánh cửa nhà bếp, chỉ dám ngấp nghé qua khe cửa nhìn thầy.Một lát sau, được thầy nói nhỏ nhẹ, nó cũng mạnh dạng đi lên nhà trên gặp thầy. Thầy Sơn vừa cầm chén trà nóng đưa lên miệng, vừa nhìn thằng bé, thầy bắt đầu hỏi:

- Con bao nhiêu tuổi rồi ?

Thằng bé hồn nhiên trả lời

- Dạ con bốn tuổi.

Thầy Sơn hỏi tiếp

- Tại sao con muốn đi học ?

Thằng bé không chần chừ

- Tại vì con không muốn ở nhà

Thầy Sơn hơi ngạc nhiên

- Sao lại con không muốn ở nhà ?

Thằng bé nói hơi nũng nịu

- Dạ bởi vì con rất muốn được đi học

Cả nhà thằng bé cười rộ lên, thầy Sơn cũng cười. Riêng thằng bé không hiểu tại sao cả nhà lại cười mình như vậy, thầy Sơn hỏi tiếp.

- Bây giờ thầy đố con một câu đố, nếu con đáp được thì Thầy sẽ cho con đi học, còn nếu không thì đợi tới tuổi đã , rồi đi học cũng không muộn nhen con

Thằng bé ngoan ngoãn và tự tin đáp

- Dạ !

Thầy Sơn bắt đầu đố. Thầy chỉ tay xuống viên gạch bông dưới nền nhà hỏi:

- Đây là hình gì ?

Thằng bé trả lời liền

- Dạ hình vuông

Thầy Sơn ngạc nhiên,  thử tài tiếp

- Thế nếu chéo làm hai,  từ góc này đến góc kia là hình gì ?

- Dạ là hai hình tam giác ạ

Cả nhà và thầy Sơn đều ngạc nhiên. Tại sao thằng bé biết được. Thì ra , trong lúc chị của nó được ba dạy toán, dạy chữ, nó đứng bên cạnh xem rồi biết. Thầy Sơn gật đầu và hứa sẽ đưa nó đến lớp. Cả nhà tiễn thầy Sơn về với lòng vui tươi, trìu mến. Riêng thằng bé vui không tả xiết, mai nó được đi học như chị nó, như mấy anh ở cùng hàng xóm. Nó được ôm cuốn vở, được cầm cây bút tre, được mang hủ mực tím nghiêng không đổ. Nó mừng vui trong vòng tay của mẹ, trong ánh mắt tự hào của cha. Đâu đó một tương lai tươi sáng trong căn nhà tranh vách đất -  nền gạch hoa này

Ba nó vui hơn bao giờ hết. Đi học ! Đi học là chủ để chính trong ông.  Mong cho con hay chữ, mong cho con được các thầy dạy dỗ tận tình thằng bé gầy còm. Chiều nào ông cũng thưởng cho thằng bé và chị nó vài con cua, con tôm đóng lưới sau một ngày ra khơi, coi đó là động lực cho con mình học tốt hơn.  Chờ mẹ về thổi lửa, hai chị em nó cho những phần thưởng đó vào trong bếp lò, một mùi hương thơm ngất ngây bay lan cả nhà  hàng xóm, mùi của biển, mùi của muối, mùi của sóng gió và cả mùi của những giọt mồ hôi của ba nó còn đọng trên trán từ từ chảy xuống khóe mắt của ông nữa. Hai chị em nó lột những vỏ cua, vỏ tôm còn nóng hổi, đưa miếng thịt cua nướng vào miệng, đôi mắt  đắm say trong hương nồng của một làng quê miền biển.

Ngày đầu tiên đi học, thằng bé được mẹ mua cho một cuốn vở giấy đen, một cây bút chì được vót nhọn sẵn, một cây bút tre, một hủ mực tím, một tấm bảng con, một cái mũ đan bằng lát, một cái áo trắng và một cái quần cụt màu xanh. Nó mang những hành trang ấy đi trên đường làng, gặp các bác, các ông đều hỏi.

- Ê !  hôm nay con được đi học hả ?

Thằng bé vui tươi trả lời

- Dạ ông Tám! Hôm nay con đi học trường Chùa

Một mái trường ba gian, được nằm kế bên một ngôi Chùa của quê. Mái trường được nấp dưới bóng cây Bồ Đề thật lớn, tỏa bóng mát khắp sân trường. Ngồi trong lớp học nhìn ra,  có thể thấy được tượng Phật Quán Thế Âm Bồ Tát mới được thỉnh từ nơi xa về. Mặc dầu thằng bé đã quen nơi đây vì nó thường đứng ngấp ngó bên song cửa sổ xem thầy cô dạy học, nhưng thằng bé vẫn cứ ngơ ngác trước những cảnh vật, những học sinh làng xung quanh mình. Nó vừa mừng vui, vừa bỡ ngỡ. Nó lo, không biết nó có thể học được chữ hay không. Nó rón rén bước vào phòng học của mình, cô giáo vẫn chưa đến. Các con mắt ngạc nhiên tò mò của mấy đứa trong lớp đều dồn vào thằng bé nhưng không nói gì, bỗng có một giọng nói quen quen vang lên.

- Bé mầy đi đâu đây ?

Thằng bé quay đầu lại chợt nhận ra, la lớn lên vì mừng rỡ, một người anh cùng xóm:

Anh Huy! Anh cũng học trường  này hả ?

Anh Huy của nó tự hào đáp

- Ừ! tao học trường này.

Anh Huy của nó hỏi tiếp

- Chứ mày đi đâu đây ?

Thằng bé vừa vui , vừa run run,  trả lời.

- Dạ em đi học.

Anh Huy của nó nói lớn:

- Mày còn nhỏ mà học cái gì ! Mà mày học lớp nào? Ai xin cho mày vô?

Thằng bé cải lại một cách tự tin.

- Ông thầy Sơn xin cho em vô hồi tối. Em học lớp này. Lớp cô Cẩm

Anh Huy của nó nghe tới thầy Sơn thì nhỏ nước lại.

- Ủa! Thật hả?

Thằng bé vui quá , hỏi lại.

- Anh học lớp nào ?

Anh Huy của nó trả lời ngập ngừng

- Lớp này chứ lớp nào. Lớp cô Cẩm luôn.

Thằng bé mừng không gì để nói, nó đã có người quen và hơn hết nó đã có một người anh, không sợ mấy bạn khác lớn hơn mình ăn hiếp.

Cả đám đang nói chuyện, có đứa thì chạy nhảy lung tung, có đứa thì ngồi yên một chổ không nói gì. Chợt nghe tiếng hô lớn.

- Cô vô tụi bay ơi.

Cả lớp đang rối như bầy ong vỡ tổ, nhao nhao chạy đến trước cửa lớp  chuẩn bị sắp hàng chào cô giáo vào lớp. Anh Huy của thằng bé làm lớp trưởng đứng trước cửa lớp,  hô lớn.

- Hai hàng dọc đằng trước thẳng !

Cả lớp đồng thanh hô.

- Thẳng!

Hai hàng thẳng tắp như hàng phi lao của làng quê. Cô giáo ra hiệu.

- Được rồi các em vô đi

Đứa nào cũng đều vào chổ của mình. Riêng thằng bé chưa có chổ, vẫn đứng rụt rè trước cửa lớp. Cô giáo đưa ánh mắt hiền từ nhìn sang thằng bé

- Vào đây em, cậu bé.

Thằng bé  tay cầm bút, tay cầm hủ mực, vở thì kẹp nách rón rén đi vào lớp. cô giáo cất lên một giọng ấm áp, đầy trìu mến.

- Cô chào các em, cô giới thiệu với các em, hôm nay chúng ta có thêm một thành viên mới, bạn ấy còn nhỏ, nên các em cố gắng giúp đỡ bạn ấy nhé.!

Cả lớp đồng thanh hô.

- Dạ

Thằng bé nhỏ nhất trong lớp , nên được ưu tiên được ngồi bàn trước. Thằng bé mừng thầm, niềm vui ấy được thắp lên trong ánh mắt sáng ngời của nó. Ngồi học bàn trước cũng là ước ao của cậu bé bấy lâu nay

Tiết học đầu tiên bắt đầu trong cuộc đời thằng bé. Môn toán, môn tủ của nó. Thằng bé tự tin trong phút giây đầu tiên. Một phép toán được đưa ra trên tấm bảng đen lồi lõm, chổ đen chổ trắng vì màu sơn đã phai màu. Cô giáo hỏi.

- Ai cho cô biết kết quả của phép toán này ?

Cả lớp vài ba cái tay vừa đen vừa gầy đưa lên, thằng bé cũng thấy háo hức theo,  cũng đưa tay lên. Cô giáo ngạc nhiên, đưa tay về phía thằng bé.

- Trò ! cho cô biết, trả lời đi em !

Thằng bé xung phong, đứng lên một cách tự tin, trả lời chính xác phép toán cô giáo vừa đưa ra. Cô giáo hỏi thằng Tiên.

- Em, bạn trả lời đúng hay sai ?

Thằng Tiên ngập ngừng nhìn thằng bé rồi trả lời.

- Dạ sai ạ.

Cô giáo nghi vấn hỏi lại một lần nữa.

- Tại sao sai?

Thằng Tiên gải gải cái đầu tóc vàng he vì cháy nắng.

- Dạ thưa cô.ô.ô.ô đúng

Cô giáo hỏi hỏi lại lần nữa.

- Tại sao đúng?

Thằng Tiên đỏ mặt, cúi đầu nhìn sang hai bạn ngồi bên cạnh , như thể đang cầu cứu.

- Dạ. ạ. ạ thưa cô.ô.ô sai

Cả lớp rố lên cười đến vỡ bụng, thằng Tiên được cô giáo cho ngồi xuống như một lính thất trận.

Cô giáo bảo cả lớp, phép tính này đúng. Thằng bé vui hơn bao giờ hết. Ánh mắt nó sáng hẳn lên như đang tự hào, như thể nó sắp được một thứ gì đấy trong những ước mơ mà nó nhìn xuyên qua khe lá. Nó đang mơ tưởng về một thế giới đầy sáng rực, chợt cô giáo bảo thằng bé lên bảng đen viết kết quả vào ô trống. Thằng bé giật mình và lo sợ một điều gì đó. Nó cũng từ từ bước lên bảng, nhưng không giống lúc nãy, người nó xìu xuống như cọng bún vàng. Tay cầm cục phấn, cứ đứng nhìn vào ô trống của phép tính, rồi lại liếc sang nhìn cô giáo. Thằng bé từ từ lấy can đảm mới nói được với cô giáo.

- Thưa cô, em chưa biết viết

Cô giáo ngạc nhiên rồi lại gần xoa đầu thằng bé.

- Em biết đọc, biết phép tính mà chưa biết viết à !  Thôi em về chổ đi, về nhà bắt đầu tập viết nhé em. Tối nay sang nhà cô nhé .

Thằng bé lòng buồn rười rượi, từ từ đi về chổ ngồi của mình. Cô giáo lại gọi bạn Tiên lên giúp thằng bé như thể để nó lập công chuộc lại tình huống hồi nãy.

- Tiên lên viết giúp bạn em

Thằng Tiên mới nghe cô giáo nói, lập tức đi nhanh lên bục giảng. Nó viết không ngập ngừng  kết quả vào trong ô trống. Cả lớp vỗ tay, như thể vừa mới xem được một màn biểu diễn xiếc thật đẹp.

Tiếng trống trường Thình …Thình…Thình…Thình vang lên. Buổi học đầu tiên đã kết thúc. Cả lớp đứng lên chào cô giáo về. Tụi nhỏ vội vã mang cặp, cầm vở chạy về nhà. Riêng thằng bé cứ từ từ đi về nhà một mình trên bãi cát vàng thầm lặng với bờ dương, thỉnh thoảng có một cơn gió lùa từ khơi vào hất những bọt sóng vào chiếc áo trắng lần đầu khoác trên mình trong cuộc đời đi học. Thằng bé cảm thấy mát lạnh, đôi mắt thằng bé đăm chiêu nhìn về phía chân trời xa xôi. Một ngày nào đó nó sẽ đi đến chân trời ấy.